اخیراً شرکت نوواواکس اعلام کرد اولین واکسن کرونا از نوع زیرواحد (ساب‌یونیت) پروتئین را در این تابستان روانه بازار خواهد کرد. در واکسن‌های ساب‌یونیت به‌جای شکل کامل عامل بیماری‌زا از بخشی از آن به عنوان آنتی‌زن استفاده می‌شود. این بخش ممکن است پروتئین، پپتید، یا پلی‌ساکارید باشد.
در گذشته مراحل جداسازی زیرواحدهای پروتئین برای تولید واکسن ساب‌یونیت با احتمال تخریب آن‌ها همراه بود اما فناوری نوترکیب این مشکل را حل کرد و این روش تاکنون در تولید واکسن هپاتیت ب، سیاه‌سرفه، ایبولا، و اچ‌آی‌وی به کار رفته است. واکسن جدید نوواواکس نیز حاوی زیرواحد پروتئین اسپایک (ستیغ تاج) کروناویروس از نوع نوترکیب است. این واکسن بر روی هزاران داوطلب در آمریکا و مکزیک آزمایش شده است.
در فناوری نوترکیب، قطعه‌ای از ماده ژنتیکی عامل بیماری‌زا وارد یک جاندار دیگر می‌شود که ممکن است یک باکتری، یک قارچ، یا حتی یک گیاه باشد. این کار در واکسن نوواواکس توسط سلول‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود و زیرواحدهای پروتئین اسپایک در فرآورده نهایی توسط یک پوسته چربی احاطه شده که ستیغ‌های تاج شبیه کروناویروس از آن بیرون زده‌اند.
شرکت کانادایی مدیکاگو از گیاه تنباکو برای این کار استفاده کرده و محصول نهایی شباهت بسیاری به کروناویروس دارد. آزمایش واکسن مدیکاگو بر روی ۳۰ هزار داوطلب در ۱۱ کشور آغاز شده است.
واکسن شرکت سانوفی نیز از نوع زیرواحد پروتئینی و مشابه واکسن نوواواکس است. در اواخر سال گذشته میلادی و درست هنگامی که یک مطالعه بزرگ در زمینه اثربخشی این واکسن در شرف آغاز بود، نتایج اولیه آزمایش واکسن بر روی تعداد محدودی از داوطلبان نشان داد ایمنی ایجاد شده به‌ویژه در سالمندان کافی نیست. محققین اعلام کردند محاسبه مقدار (دوز) واکسن درست انجام نشده و به‌جای ۱۰ میکروگرم تنها ۱ میکروگرم تزریق شده است.
https://www.gavi.org/vaccineswork/what-are-protein-subunit-vaccines-and-how-could-they-be-used-against-covid-19