نرمی استخوان کشکک (کندرومالاسی) چیست؟
Chondromalacia patella
این بیماری شایعترین علت درد مزمن زانو است. این بیماری در واقع نوعی نرم شدن غضروف کشکک است و علت این نرم شدن در اکثر اوقات
حرکت نامتعادل کشکک روی مفصل زانو
رفتار نامناسب با زانو در حین فعالیت های بدنی یا ورزشی
ضربه
ضعف عضلات ران است.این مبحث در 3 بخش مقدمه، علل و درمان بیان میگردد.
اصولی که در رابطه با این ببماری باید بدانیم
توجه به چند نکته در درمان این بیماری ضروری است. درمان این بیماری نیاز به همکاری بسیار موثر بیمار دارد. اگر بیمار فکر کند بیماریش با چند قلم دارو خوب میشود اشتباه میکند. مهمترین اقدامات درمانی در معالجه این بیماری آنهایی هستند که باید توسط خود بیمار انجام شود. پس اگر میخواهید از دست این بیماری رها شوید باید 90 درصد کارها را خودتان انجام دهید.
نکته بعدی این است که این بیماری بیشتر از اینکه یک بیماری گذرا باشد وضعیتی است که در اثر روش های بد زندگی کردن بوجود میاید پس برای بهبودی باید بسیاری از عادات و رفتارهای روزانه خود را تغییر دهیم. تنها پس از این اقدام است که میتوانیم مطمئن باشیم بیماری دست از سر ما برداشته و دوباره برنمیگردد.در صورت وجود هر گونه ابهام ، آنرا با ادمین کانال ضایعات عضلانی..عصبی…..فیزیو در میان بگذارید
در بدن انسان درد بوسیله اعصاب منتقل میشود. اعصابی که حس درد زانو را منتقل میکنند به اعصابی که حس درد ناحیه لگن و مچ پا را منتقل میکنند نزدیک است پس درد مفصل زانو ممکن است در لگن یا در مچ پا حس شود و یا برعکس ممکن است منشا درد در ناحیه لگن یا مچ پا باشد ولی بصورت درد زانو حس شود. دردهای مفصل زانو را میتوان به دو دسته
دردهای حاد
دردهای مزمن تقسیم بندی کرد
چه عواملی باعث نرم شدن غضروف استخوان کشکک می شود؟
سه عامل مهم درنرم شدن غضروف مؤثر است که باید به آن توجه شود.
1-اولین علت عمده نرم شدن غضروف استخوان زاویه دار شدن استخوان ساق است.
این زاویه دار شدن منجر به انحراف شده و فرم پا پرانتزی می شود و در نتیجه استخوان کشکک دچار ساییدگی خواهد شد و این ساییدگی با گذشت زمان باعث نرم شدن غضروف می شود.
در افراد مبتلا به این انحراف، هنگامی که در حالت دو زانو یا چهار زانو قرار دارند، احساس درد هنگام تغییر حرکت و برخاستن بیشتر وجود دارد.
برخی افراد هنگام کوهنوردی دچار درد شدید در ناحیه زانو می شوند.
این نرم شدن غضروف که از زاویه دار شدن استخوان ناشی می شود، شایع ترین نوع درد زانو در نوجوانان و جوانان است.
2-علت دیگر ایجاد درد زانو تحمیل فشار زیاد به زانو هاست.
برخی افراد که در رشته های ورزشی مانند بدمینتون یا ورزش های رزمی فعالیت دارند، با انجام حرکات غیر تکنیکی فشار زیادی را به مفصل های بدن وارد می کنند.
این افراد اصول تمرین های ورزشی را رعایت نمی کنند و مدت زمان زیادی را در شبانه روز بدون آمادگی جسمانی قبلی و گرم کردن عضلات، به انجام حرکت های سنگین می پردازند.
این عامل فشار زیادی به مفصل های زانو وارد می کند.
انجام تمرینات غیر اصولی در مدت زمان طولانی منجر به ساییدگی استخوان کشکک و در نهایت نرمی و درد زانو می شود.
3-سومین عامل مهم در ایجاد درد زانو تحرک نداشتن است.
افرادی که هیچ گونه ورزش، حرکت و جنبشی در شبانه روز ندارند، بتدریج استخوان کشکک پای شان نرم و منجر به درد زانو می شود.
درمان
نرمی غضروف استخوان کشکک زانو، اغلب در نوجوانان و جوانان 10 تا 25 ساله شایع است.
افراد در معرض خطر
اگر محور ران در امتداد محور ساق نباشد، در نتیجه استخوان کشکک در جای خود قرار نگرفته و دچار کجی می شود که می تواند به داخل، خارج و حتی عقب منحرف شود.
دسته دیگری که دچار نرمی استخوان کشکک می شوند، افراد بسیار فعال هستند
افرادی که اصلا ورزش نمی کنند . آن ها به طور کلی هیچ گونه حرکتی به اندام به خصوص پاهای خود نمی دهند و در نتیجه عضلات ناحیه ران (عضله چهارسر) آن ها لاغر می شود. وقتی عضله ی چهارسر به هر علتی لاغر شود، استخوان کشکک نیز نرم می شود.
علایم بیماری
اولین علامت بالینی افرادی که دچار نرمی غضروف استخوان می شوند، درد است، به خصوص هنگام بالا یا پایین آمدن از کوه یا پله های زیاد.
دومین علامت بالینی، قفل شدن موقتی زانو است و پس از مدت کوتاهی، از این حالت خارج می شود.
تورم هم از علایم این بیماری است که در ناحیه زانوها به وجود می آید و باعث پیدایش ترشحاتی در مفصل زانو می شود که معمولا رادیوگرافی ساده می تواند در تشخیص آن، بسیار کمک کننده باشد. گاه برای بهتر دیدن مشکل زانو از MRI و آرتروزکپی استفاده می شود.
از نظر علایم آسیب شناسی، این بیماری به چهار مرحله تقسیم می شود
1- در مرحله اول غضروف استخوان کشکک نرم می شود
2-درمراحل بعدی به ترتیب غضروف استخوان خط خطی میشود
3-به دنبال مرحله دو در فاز پیشرونده تکه ای از غضروف استخوان کشکک از جای خود جدا می شود
4- مرحله آخر، قطعه ای از استخوان جدا شده در بستر می افتد.
درمان
تقویت عضله چهارسر ران
بهترین درمان این بیماری، تقویت عضله چهارسر می باشد. چون این عضله لاغر می شود، بایستی برای قوی کردن آن ورزش های مخصوصی را انجام داد.
ورزشهای مفید برای نرمی کشکک
بیمار را روی تخت خوابانده و در حالتی که انگشتان پا رو به صورت است، عضلات بالای زانو را برای 5 ثانیه سفت می کنند و سپس آن را رها می کنند. این ورزش بایستی روزی 3 بار و هر بار 20مرتبه انجام شود.
در حرکت دوم با قرار دادن بالش زیر زانو، سر انگشتان را به سمت صورت گرفته و عضلات چهارسر را منقبض می کنند، یا با بستن وزنه ای 2 کیلویی به مچ پا، سر انگشتان را به سمت صورت برده و عضله چهارسر را به مدت 5 ثانیه منقبض می کنند.
با انقباض عضلات چهارسر، درد از بین می رود و به مرور نرمی غضروف استخوان نیز رفع می شود. به تدریج مایع داخل مفصل زانو نیز از بین می رود.
ورزش شنا نیز بسیار سودمند خواهد بود.
تغییر سبک زندگی
برای حل مشکل نرمی غضروف استخوان کشکک زانو، بایستی روش زندگی مان را تغییر دهیم. به این منظور:
از دو زانو و چهار زانو نشستن خودداری کنید.
تا حد امکان از توالت فرنگی استفاده کنید.
از کوهنوردی، دوچرخه سواری و بالا و پایین رفتن از پله های زیاد خودداری کنید تا دیگر نیازی به عمل جراحی نباشد.
در هر صورت، اگر مشکل لاغر بودن عضله ی چهارسر رفع نشود، بیمار در سال های آتی دچار آرتروز خواهد شد.
منابع
1مقاله دکتر محمود معتمدی فوق تخصص زانو
2 چکیده ای ازصفحات کتاب
Management of chondromalacia
McCONNELL
3سایت mayoclinic